Bebekler ve çocukların gelişimi birçok etkene bağlı olarak ilerlemektedir. Beslenme ve psikolojik etkilerin yanında uyku düzeni de büyümelerine katkıda bulunmaktadır. Çocuğunuzun ne kadar uyuduğu önemliyken hangi saatler arasında uyuduğu da çok önemlidir. Çünkü çocukların büyümesinde etkili olan büyüme ve gelişme hormonlarının bazıları uyku anında çok daha fazla salgılanır.
Bu hormonların başında melatonin hormonu gelir. Bu hormon ve diğerlerinin neler olduğuna ve etkilerinin neler olduğuna yakından bakalım.
Melatonin epifiz bezi tarafından salgılanan bir hormondur. Bu hormon uyku döngüsünü ve vücudun biyolojik saatini düzenlemektedir. Büyüme hormonu artırıcı özelliği ile de bilinmektedir. Havanın karanlık olmasıyla birlikte salınımının başladığı bilinmektedir. Akşam 21 sıralarında salınmaya başlayan bu hormon sabah 5 e kadar vücutta yayılmaya devam etmektedir. Gece 2 ile 4 arasında ise en yüksek değerlerine ulaşmaktadır.
Uykunun zeka gelişimindeki etkisi yıllardır konuşulan bir gerçektir. Aynı zamanda uyku fiziksel gelişime de destek sağlamaktadır. Bu nedenle çocuğunuzun uykudan maksimum verimi alabiliyor olması gerekmektedir.
Melatonin hormonundan en üst düzeyde faydalanabilmesi için nelere dikkat etmelisiniz?
Çocuğunuz kesinlikle geç uyumamalı. Daha önce incelediğimiz gibi bu hormon akşam saatlerinde salınmaya başlar, sabaha karşı ise sona ermektedir. Bu saatler arasında çocuklar mutlaka uykuya geçmiş olmalıdır.
Çocuğunuzun uyuduğu oda kesinlikle karanlık olmalıdır. Melatonin hormonunun salınımının sağlıklı olması için odada hiç ışık olmaması gerekir. Eğer bebeğin ya da çocuğun yanına girmeniz gerekiyorsa ışık açmadan ya da bebeği ışığa maruz bırakmadan yapmalısınız.
Çocuklar 3 yaşına kadar kaliteli ve uzun uykuda mutlaka bulunmalıdırlar. Hem fiziksel hem de beyin ve zeka gelişimleri için bu olmazsa olmaz bir kuraldır. Aynı zamanda her güne çok daha sağlıklı ve mutlu başlamak için de kaliteli uyku süresi önemlidir. Çocuklar bu dönemlerinde hızlı bir büyüme ve gelişme gösteriyor. Beyin gelişiminin de en önemli süreci bu yaş aralığında gerçekleşiyor.
Peki, büyüme hormonunun eksikliği nelere yol açabilir?
Büyüme hormonu metabolizma üstünde güçlü gelişim etkilerinin yanında en belirgin etkisi boy uzatmasıdır. Yeterince salgılanan hormonlar yaşa göre gelişimi tamamlar ve olması gereken boy uzunluğuna eriştirir. Çocuğunuzun yaşına göre gelişimi geriden takip ediyorsa mutlaka bir uzman görüşüne başvurulmalıdır.
Çocuklar hangi yaşta kaç saat uyumalı?
Uzmanlara göre çocuklar her yaşta farklı uzunlukta uyku uyumaktadır.
5 yaşına kadar olan çocuklar akşam en geç 8’de uyumuş olmalıdırlar. Böylelikle ihtiyaçları olan 12 – 16 saat kadar uyku uyumuş olabilirler.
6 ve 12 yaş aralığındaki çocukların en az 9 saat, ortalama 12 saat uykuya ihtiyacı vardır. Bu nedenle en geç akşam 10’da uykuya geçmiş olmalıdırlar.
13 yaş ve sonrası yaş grubundaki çocuklar ise en az 8, ortalama 10 saat uykuya ihtiyaç duymaktadır. Bu nedenle en geç akşam 11’de uykuya geçmiş olmalıdırlar.
